Trung Quốc, nền kinh tế lớn thứ hai thế giới, đang đứng trước một cuộc khủng hoảng nghiêm trọng trong lĩnh vực bất động sản. Gần đây, chính phủ đã quyết định bơm hơn 560 tỷ USD vào thị trường này, một con số khổng lồ nhằm vực dậy ngành kinh tế quan trọng này. Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra là liệu số tiền này đã đủ để giải quyết vấn đề? Thị trường bất động sản Trung Quốc đang đối mặt với nhiều vấn đề phức tạp, từ tình trạng dư cung, giá nhà giảm sâu, đến việc nhiều dự án bị dừng lại do thiếu vốn. Sự can thiệp mạnh mẽ của chính phủ không chỉ thể hiện quyết tâm mà còn là một dấu hiệu cho thấy mức độ nghiêm trọng của tình hình. Việc bơm tiền vào thị trường có thể giúp cải thiện thanh khoản ngắn hạn, nhưng liệu có giải quyết được các vấn đề cốt lõi? Nhiều chuyên gia kinh tế cho rằng, cần có các biện pháp sâu rộng hơn, bao gồm cải cách hệ thống tài chính, giảm thiểu nợ xấu và thúc đẩy nhu cầu thực sự từ người dân.
Ngành bất động sản đóng vai trò then chốt trong nền kinh tế Trung Quốc, đóng góp lớn vào tăng trưởng GDP và tạo việc làm. Tuy nhiên, sự sụt giảm mạnh mẽ của thị trường này không chỉ ảnh hưởng đến các doanh nghiệp bất động sản mà còn lan rộng ra các ngành liên quan như xây dựng, vật liệu xây dựng, và dịch vụ. Do đó, việc phục hồi thị trường bất động sản không chỉ cần sự đầu tư tài chính mà còn đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chính phủ và các bên liên quan. Chính sách tiền tệ nới lỏng, giảm lãi suất, và các ưu đãi thuế có thể là những biện pháp hỗ trợ quan trọng. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu lâu dài, Trung Quốc cần tập trung vào việc xây dựng một thị trường bất động sản bền vững, dựa trên nhu cầu thực tế của người dân và không phụ thuộc quá mức vào đầu cơ. Sự cân bằng giữa cung và cầu, cùng với việc quản lý rủi ro tài chính, sẽ là chìa khóa để vực dậy ngành kinh tế này.
Thị trường bất động sản Trung Quốc: Những bước đi mới trong gói kích thích kinh tế
Trong bối cảnh nền kinh tế Trung Quốc đối mặt với những chỉ số ảm đạm vào mùa hè, chính quyền nước này đã quyết định triển khai một gói kích thích kinh tế vào cuối tháng 9. Gói kích thích này chủ yếu tập trung vào các biện pháp tiền tệ, nhằm cải thiện tình hình kinh tế đang có nhiều bất ổn.
Ngay sau khi gói kích thích được công bố, các nhà kinh tế đã hy vọng rằng gói kích thích bổ sung trị giá lên tới 10.000 tỷ nhân dân tệ (1.400 tỷ USD) sẽ giúp khôi phục sự lạc quan trong nền kinh tế lớn thứ hai thế giới. Tuy nhiên, cuộc họp báo ngày 17/10 của Bộ Nhà ở và Phát triển đô thị – nông thôn Trung Quốc đã không đáp ứng được sự kỳ vọng của nhiều người.
Theo chuyên gia kinh tế trưởng về Trung Quốc tại Viện Đại học Macquari, Larry Hu, các khoản hỗ trợ nhà ở mới công bố có thể giúp giảm bớt khó khăn tài chính cho các nhà phát triển nhưng có thể không đủ để ổn định thị trường nhà ở. Điều này đã được phản ánh qua phản ứng của các nhà đầu tư, khi cổ phiếu trong chỉ số bất động sản chuẩn CSI300 của Trung Quốc giảm 5%, đảo ngược những ngày tăng.
Trong buổi họp báo ngày 17/10, Bộ Nhà ở và Phát triển Đô thị – Nông thôn đã công bố kế hoạch tăng gấp đôi lượng tiền cho vay ngân hàng đối với các dự án bất động sản được chỉ định, đạt mức 4.000 tỷ nhân dân tệ (561 tỷ USD) vào cuối năm 2024. Đây là một bước đi nhằm hỗ trợ ngành bất động sản, vốn đang gặp nhiều khó khăn.
Vào tháng 1, Trung Quốc đã công bố “danh sách trắng” các dự án xây dựng, cho phép các ngân hàng cung cấp các khoản vay để giúp các dự án này hoàn thành và đến tay người mua. Bộ trưởng Bộ Nhà ở và Phát triển Đô thị – Nông thôn, Ni Hong, bày tỏ niềm tin vào sự phục hồi của thị trường bất động sản và cam kết sẽ tập trung vào việc thực hiện các biện pháp trong tương lai.
Phó giám đốc Cục Giám sát Tài chính, Tiêu Nguyên Kỳ, cho biết tính đến ngày 16/10, các khoản vay đã được phê duyệt cho các dự án bất động sản trong “danh sách trắng” đã lên tới 2,23 nghìn tỷ nhân dân tệ (313 tỷ USD). Điều này cho thấy sự nỗ lực của chính phủ trong việc thúc đẩy ngành bất động sản.
Ngành bất động sản, từng chiếm tới 30% hoạt động kinh tế của Trung Quốc, hiện đang là nguyên nhân gốc rễ của nhiều vấn đề kinh tế. Nghiên cứu của Viện Cato cho thấy quyền sở hữu bất động sản chiếm 1/4 tổng sản phẩm quốc nội của Trung Quốc và gần 70% tổng tài sản hộ gia đình. Sự suy yếu của ngành này đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến nền kinh tế.
Tháng 9, Thống đốc Ngân hàng Trung ương Trung Quốc (PBOC), Pan Gongsheng, đã công bố cắt giảm lãi suất đối với các hợp đồng mua lại đảo ngược (reverse repo) kỳ hạn 7 ngày từ 1,7% xuống 1,5%. Điều này có thể giúp lãi suất cơ bản giảm khoảng 0,2 – 0,25 điểm phần trăm, trong khi lãi suất trung hạn có thể giảm 0,3 điểm phần trăm.
Đồng thời, PBOC cũng cắt giảm 50 điểm cơ bản đối với tỷ lệ dự trữ bắt buộc (RRR) của các ngân hàng, giải phóng khoảng 1 nghìn tỷ nhân dân tệ (142 tỷ USD) cho các khoản cho vay mới. Ông Pan cũng tiết lộ việc cắt giảm các khoản thế chấp hiện có và giảm khoản thanh toán thế chấp tối thiểu từ 25% xuống 15% cho người mua nhà lần thứ hai.
Vài ngày sau, các quan chức tham dự một cuộc họp cấp cao do Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình chủ trì đã cam kết “ngăn chặn sự suy giảm của thị trường bất động sản và thúc đẩy sự phục hồi ổn định”. Thị trường bất động sản Trung Quốc bắt đầu hạ nhiệt vào năm 2019 và rơi vào tình trạng khó khăn khoảng hai năm sau đó, sau khi chính phủ siết chặt việc vay vốn của các nhà phát triển. Cuộc khủng hoảng này đã dẫn đến sự sụt giảm mạnh về giá bất động sản và mất lòng tin của người tiêu dùng. Các cá nhân và công ty đã cố gắng bảo toàn tài sản của mình bằng cách bán tài sản và cắt giảm tiêu dùng cũng như đầu tư, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến tăng trưởng kinh tế của nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới.