Liên minh châu Âu (EU) đang cân nhắc việc áp đặt các biện pháp mạnh mẽ đối với xe điện nhập khẩu từ Trung Quốc, động thái có thể dẫn đến một cuộc chiến thương mại mới giữa hai nền kinh tế lớn. Theo các nguồn tin, Ủy ban châu Âu đang xem xét các biện pháp như thuế chống bán phá giá và hạn chế nhập khẩu, nhằm bảo vệ ngành công nghiệp ô tô nội địa trước sự cạnh tranh gay gắt từ các nhà sản xuất Trung Quốc. Điều này xuất phát từ lo ngại rằng các công ty Trung Quốc đang nhận được sự hỗ trợ tài chính không công bằng từ chính phủ, giúp họ có thể bán sản phẩm với giá thấp hơn đáng kể so với các đối thủ châu Âu.
Việc EU chuẩn bị áp đặt các biện pháp này không chỉ ảnh hưởng đến thị trường xe điện, mà còn có thể gây ra những phản ứng mạnh mẽ từ phía Trung Quốc. Bắc Kinh đã nhiều lần nhấn mạnh cam kết bảo vệ quyền lợi của các doanh nghiệp trong nước và sẵn sàng đáp trả bất kỳ biện pháp bảo hộ nào mà họ cho là không công bằng. Điều này có thể dẫn đến một chuỗi các biện pháp trả đũa, từ việc áp thuế trả đũa đến việc hạn chế nhập khẩu hàng hóa từ EU. Tình hình này đặt ra những câu hỏi về tương lai của quan hệ thương mại giữa hai bên, cũng như tác động đến thị trường toàn cầu, vốn đã phải đối mặt với nhiều bất ổn do các cuộc chiến thương mại trong những năm gần đây.
Bầu không khí căng thẳng trong cuộc bỏ phiếu quan trọng tại EU
Ngày 4/10, một cuộc bỏ phiếu quan trọng đã diễn ra tại Liên minh châu Âu (EU) về việc áp thuế quan đối với xe điện sản xuất tại Trung Quốc. Kết quả cho thấy 10 thành viên EU ủng hộ, 5 thành viên phản đối và 12 thành viên chọn không bỏ phiếu. Các nguồn tin từ EU cho biết, quyết định này dựa trên quy tắc yêu cầu đa số đủ điều kiện của 15 quốc gia EU đại diện cho 65% dân số EU phải bỏ phiếu chống lại đề xuất này để ngăn chặn việc áp thuế.
Pháp, Hy Lạp, Ý và Ba Lan – Những đồng minh quan trọng
Theo các quan chức và nguồn tin từ các quốc gia đồng thuận, Pháp, Hy Lạp, Ý và Ba Lan đã bỏ phiếu thuận. Bốn quốc gia này đại diện cho khoảng 39% dân số EU, góp phần quan trọng vào sự ủng hộ của đề xuất. Tuy nhiên, nền kinh tế và nhà sản xuất ô tô lớn nhất khu vực – Đức – đã quyết định bỏ phiếu chống lại, theo các nguồn tin khác.
Áp dụng mức thuế quan cao: Động thái quyết liệt của EU
Cơ quan điều hành EU cho biết họ đã nhận được sự hỗ trợ cần thiết để áp dụng mức thuế quan lên tới 45% đối với xe điện sản xuất tại Trung Quốc. Mức thuế này sẽ gây ra chi phí bổ sung hàng tỷ USD cho các nhà sản xuất ô tô khi đưa sản phẩm vào thị trường EU và sẽ có hiệu lực từ tháng tới, kéo dài trong 5 năm. Cơ quan này nhấn mạnh rằng quyết định này dựa trên cuộc điều tra chống trợ cấp kéo dài một năm, nhằm đối phó với những gì họ xem là trợ cấp không công bằng từ Trung Quốc. Mặc dù vậy, EU vẫn cam kết tiếp tục đàm phán với Bắc Kinh.
Đánh giá từ chuyên gia: Chiến thắng và rủi ro
Noah Barkin, cố vấn cấp cao tại Rhodium Group, nhận định đây là chiến thắng lớn của EU sau áp lực từ Đức và Trung Quốc. Chiến thắng này củng cố vị thế của EU trong các cuộc đàm phán, dù cơ hội đạt được thỏa thuận vẫn rất mong manh. Ông Barkin cảnh báo rằng Bắc Kinh có thể cảm thấy cần phải đáp trả bằng các biện pháp trả đũa, điều này sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến triển vọng đàm phán.
Quan hệ EU – Trung Quốc: Đối tác và đối thủ
Trong 5 năm qua, quan hệ giữa EU và Trung Quốc đã trở nên căng thẳng hơn. EU coi Trung Quốc là một đối tác tiềm năng trong một số lĩnh vực, nhưng cũng là đối thủ cạnh tranh hàng đầu. Trung Quốc có năng lực sản xuất dự phòng lên tới 3 triệu xe điện mỗi năm, gấp đôi quy mô thị trường EU. Với mức thuế 100% tại Mỹ và Canada, châu Âu trở thành thị trường tiềm năng cho những chiếc xe điện này.
Đàm phán liên tục: Tìm kiếm giải pháp hợp lý
Trong quá trình đàm phán liên tục với Trung Quốc, EC có thể xem xét lại cam kết về giá, bao gồm giá nhập khẩu tối thiểu và giới hạn khối lượng. Một ví dụ điển hình là Volvo Cars, công ty do Geely của Trung Quốc sở hữu, hy vọng tránh mức thuế quan cao bằng cách đạt được thỏa thuận về giá. Mức thuế quan của EU dao động từ 7,8% đối với Tesla đến 35,3% cho SAIC và các công ty khác, ngoài mức thuế nhập khẩu tiêu chuẩn 10% của EU đối với ô tô.
Phản ứng từ các quốc gia EU: Chia rẽ và hy vọng
Cuộc bỏ phiếu phản ánh sự chia rẽ về quan hệ thương mại giữa EU và Trung Quốc. Một số quốc gia muốn có lập trường cứng rắn chống lại trợ cấp nhà nước quá mức, trong khi các nước khác lo ngại về một cuộc chiến tranh thương mại ăn miếng trả miếng. Cổ phiếu của các hãng sản xuất ô tô châu Âu như Renault và Volkswagen đã tăng, hy vọng mức thuế quan sẽ giúp họ cạnh tranh với các đối thủ Trung Quốc trong bối cảnh nhu cầu toàn cầu giảm.
Trả đũa từ Trung Quốc: Động thái không tránh khỏi
Trong động thái được coi là trả đũa, Bắc Kinh đã tiến hành điều tra riêng đối với việc nhập khẩu rượu mạnh, sữa và các sản phẩm từ thịt lợn của EU, gây lo ngại cho các nhà sản xuất rượu cognac và thịt lợn châu Âu. Chính phủ Trung Quốc cũng thảo luận về việc tăng thuế nhập khẩu đối với các loại xe chạy bằng xăng có động cơ lớn, đặc biệt ảnh hưởng đến các nhà sản xuất xe Đức. Bộ Thương mại Trung Quốc đã bày tỏ sự phản đối mạnh mẽ, gọi mức thuế quan này là “không công bằng, không tuân thủ và vô lý”, vi phạm quy tắc của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) và đã đệ đơn kiện lên WTO.
Tác động đến người tiêu dùng và mục tiêu môi trường
Đối với người tiêu dùng, mức thuế quan có thể khiến giá xe điện tăng cao, gây ảnh hưởng đến mục tiêu trung hòa carbon của EU vào năm 2050. Nhóm vận động Giao thông & Môi trường cho rằng EU không nên trì hoãn mục tiêu giảm CO2 năm 2025, vì điều này sẽ làm chậm hoạt động sản xuất xe điện của EU. “EU có nguy cơ phải chịu hậu quả tồi tệ nhất nếu trì hoãn mục tiêu giảm CO2 vào năm 2025 trong khi hạn chế các mẫu xe giá rẻ nhập khẩu từ Trung Quốc”, báo cáo của nhóm nhấn mạnh.