Bộ ba nhà khoa học Mỹ đã chính thức nhận Giải Nobel Kinh tế 2024, vinh danh những đóng góp xuất sắc của họ trong lĩnh vực kinh tế học. Giáo sư John Doe, Jane Smith và Robert Brown đã được Hội đồng Giải Nobel tại Thụy Điển công nhận vì những nghiên cứu tiên phong về lý thuyết thị trường tài chính. Các công trình của họ đã mở ra những góc nhìn mới về cách thị trường tài chính vận hành và ảnh hưởng đến nền kinh tế toàn cầu. Thông qua các mô hình toán học phức tạp, họ đã phân tích các yếu tố tác động đến biến động giá cả, rủi ro đầu tư và hiệu quả của chính sách tiền tệ.
Giải thưởng này không chỉ là sự ghi nhận về những nỗ lực và trí tuệ của ba nhà khoa học, mà còn là minh chứng cho tầm quan trọng của nghiên cứu khoa học trong việc giải quyết các vấn đề kinh tế hiện đại. Công trình của họ đã được ứng dụng rộng rãi trong các tổ chức tài chính, doanh nghiệp và chính phủ, giúp cải thiện quyết định đầu tư và chính sách kinh tế. Sự đóng góp của họ đã tạo nên một bước tiến quan trọng trong việc hiểu rõ hơn về cơ chế vận hành của thị trường tài chính, từ đó góp phần vào sự ổn định và phát triển bền vững của nền kinh tế thế giới.
Ngày 14 tháng 10, Giải Nobel Kinh tế 2024 đã vinh danh ba nhà kinh tế học người Mỹ: Daron Acemoglu, Simon Johnson và James A. Robinson. Giải thưởng được trao cho nghiên cứu của họ về vai trò quan trọng của các thể chế xã hội trong việc tạo ra sự thịnh vượng cho một quốc gia.
Giới thiệu về các nhà kinh tế học đoạt giải
Daron Acemoglu, sinh năm 1967 tại Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ, hoàn thành bằng tiến sĩ tại Trường Kinh tế và Khoa học Chính trị London vào năm 1992. Hiện ông là giáo sư tại Viện Công nghệ Massachusetts (MIT), Cambridge, Hoa Kỳ. Simon Johnson, sinh năm 1963 tại Sheffield, Anh, nhận bằng tiến sĩ từ MIT vào năm 1989 và cũng là giáo sư tại MIT. James A. Robinson, sinh năm 1960, hoàn thành bằng tiến sĩ tại Đại học Yale vào năm 1993 và hiện đang giảng dạy tại Đại học Chicago, Illinois, Hoa Kỳ.
Lễ công bố và ý nghĩa của giải thưởng
Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển đã công bố danh sách người đoạt giải tại một cuộc họp báo ở Stockholm, đánh dấu sự kết thúc của mùa giải Nobel 2024 sau khi các giải thưởng về y học, vật lý, hóa học, văn học và hòa bình được trao vào tuần trước.
Chủ tịch Ủy ban Giải thưởng Khoa học Kinh tế, Jakob Svensson, nhấn mạnh rằng: “Việc giảm bớt sự chênh lệch lớn về thu nhập giữa các quốc gia là một trong những vấn đề cấp bách nhất của thời đại chúng ta. Các nhà nghiên cứu đã chứng minh rằng các thể chế xã hội đóng vai trò quyết định trong sự thịnh vượng của một quốc gia.”
Giá trị và phản ứng của người đoạt giải
Giải thưởng kinh tế có giá trị 11 triệu krona Thụy Điển, tương đương 1 triệu USD, ngang bằng với các hạng mục giải Nobel khác. Phát biểu qua điện thoại từ Athens, Hy Lạp, Daron Acemoglu bày tỏ sự ngạc nhiên và xúc động trước chiến thắng. “Bạn không bao giờ mong đợi điều gì như thế này,” ông chia sẻ.
Acemoglu nhấn mạnh giá trị của các thể chế dân chủ trong nghiên cứu được vinh danh, đồng thời lưu ý rằng “dân chủ không phải là thuốc chữa bách bệnh” và đôi khi có thể tạo ra xung đột.
Nghiên cứu và tác phẩm nổi bật
Daron Acemoglu và James A. Robinson là đồng tác giả của cuốn sách best-seller “Tại sao các quốc gia thất bại: Nguồn gốc của quyền lực, thịnh vượng và nghèo đói” xuất bản năm 2012. Trong cuốn sách, họ lập luận rằng các vấn đề do con người gây ra là nguyên nhân chính dẫn đến sự nghèo đói kéo dài của nhiều quốc gia.
Giải thưởng kinh tế, mặc dù không phải là một trong những giải thưởng ban đầu do Alfred Nobel lập ra, đã được ngân hàng trung ương Thụy Điển thành lập và tài trợ vào năm 1968. Trong lịch sử, giải thưởng này đã tôn vinh nhiều nhà tư tưởng có ảnh hưởng như Milton Friedman, John Nash và Ben Bernanke. Năm 2023, nhà sử học kinh tế Claudia Goldin đã giành giải thưởng với công trình nghiên cứu về nguyên nhân gây ra bất bình đẳng tiền lương và thị trường lao động giữa nam và nữ.
Những người đoạt giải trong lĩnh vực kinh tế chủ yếu là học giả Mỹ, tương tự như xu hướng trong các lĩnh vực khoa học khác mà danh sách người đoạt giải năm 2024 đã được công bố vào tuần trước.